Tác giả: Đại Nguyễn

Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao sơn lại tan ra khi dùng xăng, hay làm sao nước tẩy sơn móng tay lại hiệu quả đến vậy không? Đằng sau những hiện tượng quen thuộc ấy là vai trò thầm lặng nhưng cực kỳ quan trọng của dung môi. Chúng là những "phù thủy" hóa học, có khả năng hòa tan đủ thứ, từ đơn giản đến phức tạp, len lỏi vào mọi ngóc ngách của đời sống và công nghiệp. Nhưng sức mạnh này cũng đi kèm với những mặt trái tiềm ẩn. Vậy, dung môi thực sự…

Dân số không chỉ là một tập hợp những con người sống trên một vùng đất, mà còn là bức tranh sống động phản ánh mọi mặt của xã hội. Từ những làng quê yên bình đến các đô thị nhộn nhịp, mỗi cá nhân, mỗi gia đình góp phần tạo nên dòng chảy dân số không ngừng biến đổi. Bạn có biết, chỉ riêng Việt Nam đã vừa cán mốc 100 triệu dân, một con số khổng lồ mang theo biết bao cơ hội và thách thức? Nhưng điều gì thực sự định nghĩa dân số, làm thế nào…

Dạo gần đây, câu chuyện về bọ xít hút máu lại khiến không ít người giật mình lo lắng. Chỉ cần nghe cái tên thôi cũng đủ thấy rờn rợn rồi phải không? Nhớ có lần chị hàng xóm kể: "Tối qua đang ngủ, thấy ngứa ngứa ở tay, bật đèn lên tá hỏa thấy con gì đen đen, to to, nhìn ghê lắm! Sợ quá không dám đập, phải gọi chồng dậy xử lý". Không ít gia đình cũng từng trải qua khoảnh khắc bất an tương tự. Vậy thực hư về loài bọ xít hút máu này là…

Từ bé, ai trong chúng ta cũng được dạy về 5 giác quan cơ bản: thị giác, thính giác, vị giác, khứu giác, xúc giác. Chúng là cửa sổ giúp ta nhìn, nghe, nếm, ngửi, chạm vào thế giới muôn màu. Thế nhưng, liệu đó đã là tất cả? Khoa học hiện đại cho thấy khả năng cảm nhận của con người phong phú hơn thế rất nhiều. Từ việc cảm nhận nhiệt độ, áp lực, đến khả năng kỳ diệu giúp bạn biết chính xác vị trí tay chân mình đang ở đâu ngay cả khi nhắm mắt. Như…

Mỗi sáng thức dậy, bạn bật công tắc đèn, cắm ấm đun nước, hay đơn giản là lướt điện thoại – tất cả đều nhờ vào một thứ vô hình nhưng cực kỳ quen thuộc: dòng điện. Nó len lỏi qua từng sợi dây, từng con chip, mang đến ánh sáng, âm thanh, thông tin và vô vàn tiện ích khác. Nhưng bạn có thực sự hiểu rõ bản chất của dòng điện là gì, nó được tạo ra và hoạt động như thế nào trong các loại vật liệu khác nhau? Từ những tia sét xé toạc bầu trời…

Bạn có biết, thế giới quanh ta tràn ngập những "dung dịch"? Từ ly cà phê buổi sáng giúp bạn tỉnh táo, nước biển mặn mòi chứa đựng bao bí ẩn, cho đến chính không khí trong lành chúng ta hít thở hàng ngày – tất cả đều là những ví dụ điển hình về dung dịch. Thoạt nhìn có vẻ đơn giản, nhưng đằng sau khái niệm này là cả một lĩnh vực khoa học thú vị, giải thích tại sao đường tan trong nước, hay làm thế nào thuốc được đưa vào cơ thể hiệu quả. Vậy, điều…

Từ chiếc điều khiển tivi nhỏ bé đến bộ sạc điện thoại quen thuộc, có một ‘dòng chảy’ năng lượng luôn âm thầm hoạt động, ổn định và bền bỉ. Nó không giống như dòng điện xoay chiều mạnh mẽ ở ổ cắm nhà bạn, mà là một thứ gì đó ‘hiền hòa’ hơn, nhưng lại cực kỳ quan trọng. Bạn có bao giờ tự hỏi, năng lượng này đến từ đâu và làm thế nào nó có thể duy trì sự ổn định như vậy không? Chính dòng điện không đổi này là nền tảng cho vô số thiết…

Mỗi khi bạn cắm sạc điện thoại, bật chiếc quạt mát rượi, hay ngắm nhìn đèn đường sáng trưng buổi tối, đó chính là lúc bạn đang sử dụng dòng điện xoay chiều (AC) – "người hùng thầm lặng" đằng sau hầu hết mọi hoạt động hiện đại của chúng ta. Loại năng lượng này len lỏi vào từng ngóc ngách đời sống, từ nhà ở, văn phòng đến các nhà máy sản xuất khổng lồ. Nhưng bạn có bao giờ dừng lại và tự hỏi, rốt cuộc dòng điện này là gì, nó được tạo ra như thế nào,…

Tưởng tượng bạn đang đứng dưới bầu trời đêm thăm thẳm, và đột nhiên, những dải lụa ánh sáng rực rỡ bắt đầu nhảy múa, uốn lượn với đủ sắc màu xanh lục, tím, đỏ… Đó chính là Cực quang – một trong những màn trình diễn tự nhiên kỳ vĩ nhất hành tinh chúng ta. Người dân Bắc Âu từ ngàn xưa đã gọi nó là ‘ánh sáng của thần linh’, còn chúng ta ngày nay vẫn không ngừng tìm hiểu xem điều gì đã tạo nên màn trình diễn siêu thực ấy. Vậy, đâu là bí mật khoa…